1)SÜREKLİ TARİFE
Pekiştirme Tarifeleri içerisindeki sürekli tarife, yeni bir davranışı öğretmek için kullanılan bir tarifedir. Bu tarifede dikkat edilmesi gereken hususlar vardır. Bunlardan ilki tarifeyi kullanırken davranışın hemen ardından pekiştirecin gelmesi gerekir. Ancak davranış kazandırıldıktan sonra hala bu tarife kullanılırsa alışma durumu oluşur. Ve tarifenin etkinliği azalır. Sönme direncinin en düşük olduğu tarifedir.( örneğin tuvalet eğitimi verilirken kullanılabilir)
2)KISMİ TARİFELER
Kendi arasında oranlı ve aralıklı olarak iki gruba ayrılır.
A)ORANLI
Pekiştirme Tarifeleri’ nde pekiştirecin gelme durumu sadece davranışa bağlıdır. Yine kendi arasında dörde ayrılır.
- Sabit Oranlı Tarife= Organizmanın önceden belirlenen davranışlarını pekiştirmede kullanılır. Organizma yapacak olduğu davranışı kaç kez yaptıktan sonra pekiştirecin geleciğini bilmektedir.( 10 kilo verdiğinde, bir gün diyeti bozabilirsin. 50 liralık alışveriş yapana deterjan hediye! Gibi örnekler verilebilir.
- Değişken Oranlı Tarife= Tarifeler içinde en etkili olan tarife olarak bilinir. Bu tarifede davranışın sayısı belli değildir. Organizma kaç davranış sonrasında pekiştireç alacağını bilmez.( Öğretmen sınıfta parmak kaldıran öğrencilerine artı vermektedir. Bazen bir parmak kaldırmaya bazen de 3 parmak kaldırmaya artı vermesi durumu bu tarifeye örnektir . Öğrenci böylelikle her zaman aktif katılım göstermek zorunda kalır.)
- Artan Oranlı Tarife= Organizma pekiştirece ulaşmak için belirli oranlarda davranışını arttırır. Daha çok, az yapılan davranışların arttırılmasını sağlamak amacıyla bu tarife kullanılmaktadır.(1 test bitirince çikolata verme , 3 test bitirince çikolata verme , 5 test bitirince çikolata verme, daha sonra 7 test bitirince çikolata verme gibi)
- Azalan Oranlı Tarife= Organizma pekiştirece ulaşabilmek için her defasında belli oranda davranışını azaltır.(Deneme sınavında önce 10 hata, sonra 8 hata ,sonra 6 hata, sonra 4 hata, yapmak örnek verilebilir).
B)ARALIKLI
Pekiştirecin gelmesi zaman ile ilişkilidir. Kendi içinde dörde ayrılır.
- Sabit Aralıklı Tarife= Organizma pekiştirecin ne zaman geleceğini bilir.(Her ayın ilk cuması altın günü yapmak. Her yıl temmuzun ilk haftası tatile gitmek. Fatura ödemek . gibi örnekler verilebilir.)
- Değişken Aralıklı Tarife= Değişken aralıklı tarifede organizma pekiştirecin ne zaman geleceğini bilemez.( Denetimler . Sözlü sınavları . örnekleri verilebilir.)
- Artan Aralıklı Tarife= Organizma pekiştirece ulaşabilmek için her davranışını belirli oranda artan süreler içinde yapar.
- Azalan Aralıklı Tarife= Organizma her davranışında bir önceki davranışından daha kısa sürede pekiştireç alır.
3) KATIŞIK TARİFE
Aslında tüm tarifelerin karışımıdır diyebiliriz. Burada organizma birden çok tarifeyi yerine getirdikten sonra pekiştireç almaktadır.
Vakit ayırıp yazımı okuduğunuz için teşekkürlerimi sunar sağlıklı ,huzurlu günler dilerim ☺ .
Emeğinize sağlık çok güzel yazmışsınız 🙂